Từ 1/7, tranh chấp đất đai sẽ được giải quyết tại cấp xã – Tiết kiệm thời gian, giảm tải tòa án

Từ 1/7, tranh chấp đất đai sẽ được giải quyết tại cấp xã – Tiết kiệm thời gian, giảm tải tòa án

Ngày đăng: 03/07/2025 | Danh mục: Tin tức

Từ ngày 1/7/2025, việc giải quyết tranh chấp đất đai sẽ được thực hiện ngay tại UBND cấp xã, thay vì phải chuyển lên cấp huyện như trước đây. Quy định mới này được nêu rõ trong Phần VIII Nghị định 151/2025/NĐ-CP, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Theo đó, Chủ tịch UBND xã sẽ có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ, tổ chức hòa giải và giải quyết những tranh chấp đất đai đơn giản, chưa đủ điều kiện khởi kiện ra tòa. Đây là một bước đi quan trọng trong cải cách hành chính, giúp người dân tiếp cận thủ tục pháp lý một cách nhanh chóng, thuận tiện và tiết kiệm chi phí.

Rút ngắn thời gian, giảm tải cho tòa án

Thời gian giải quyết tranh chấp tại cấp xã được quy định tối đa là 45 ngày kể từ ngày thụ lý. Riêng tại các địa phương thuộc vùng núi, biên giới hoặc hải đảo, thời hạn này có thể được gia hạn thêm 10 ngày.

Việc xử lý mâu thuẫn ngay từ cơ sở giúp giảm tải cho hệ thống tòa án, đồng thời góp phần giải quyết kịp thời những xung đột nhỏ trong cộng đồng. Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, việc phân cấp rõ ràng và rút gọn thủ tục sẽ đặc biệt có ý nghĩa với người dân vùng nông thôn, miền núi – nơi việc tiếp cận dịch vụ công còn gặp nhiều hạn chế.

Đáng chú ý, cơ chế “hậu kiểm” thay cho “tiền kiểm” sẽ giảm bớt gánh nặng về hồ sơ giấy tờ, đồng thời nâng cao vai trò thẩm định thực tế của cơ quan chuyên môn và thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai.

Thông tin chi tiết có thể xem thêm tại: https://bre.vn

Hòa giải tại xã là điều kiện bắt buộc trước khi khởi kiện

Theo quy định mới, nếu các bên tranh chấp không thể hòa giải thành công tại xã, biên bản hòa giải sẽ là tài liệu bắt buộc nếu người dân muốn khởi kiện ra tòa hoặc gửi đơn lên cơ quan hành chính cấp trên.

Quy định này nhằm đảm bảo việc kiểm soát tranh chấp ngay từ cấp cơ sở, tránh khiếu kiện tràn lan, đồng thời tạo điều kiện để giải quyết mâu thuẫn nhanh chóng, hiệu quả và tiết kiệm.

Luật mới cũng cho phép áp dụng nhiều hình thức hòa giải hơn, bao gồm hòa giải thương mại, tự hòa giải, hòa giải tại cơ sở hoặc thông qua trọng tài, giúp người dân có thêm nhiều lựa chọn linh hoạt, phù hợp với từng tình huống cụ thể.

Tuy nhiên, để các thủ tục hòa giải và giải quyết hành chính hoặc tố tụng được thực hiện suôn sẻ, người dân cần lưu ý chuẩn bị đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất và các thông tin liên quan đến tình trạng tranh chấp. Việc chủ động cập nhật và lưu trữ hồ sơ đất đai là cách tốt nhất để hạn chế rủi ro pháp lý khi có mâu thuẫn xảy ra.


Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai theo luật mới

Tùy vào tình trạng pháp lý của thửa đất và hướng xử lý mà người dân lựa chọn (hành chính hoặc khởi kiện), trình tự giải quyết tranh chấp đất đai được chia thành ba trường hợp chính như sau:

Trường hợp 1: Chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN)

  • Bước 1: Tiến hành hòa giải tại UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp. Việc hòa giải phải được lập thành biên bản, có chữ ký của các bên và xác nhận của UBND.

  • Bước 2: Nếu hòa giải thành công, các bên tiếp tục thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan như đăng ký biến động, xin cấp GCN…

  • Bước 3: Nếu hòa giải không thành, người dân có thể nộp đơn yêu cầu UBND cấp huyện hoặc tỉnh (tùy thẩm quyền) giải quyết hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

Trường hợp 2: Đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Người dân có thể khởi kiện trực tiếp tại tòa án, không bắt buộc phải hòa giải tại xã. Tuy nhiên, người khởi kiện cần cung cấp các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp, chẳng hạn như:

  • Bản sao GCN quyền sử dụng đất

  • Hợp đồng chuyển nhượng, cho tặng

  • Giấy thừa kế

  • Quyết định giao đất, cho thuê đất, v.v.

Trường hợp 3: Tranh chấp với tổ chức, doanh nghiệp hoặc Nhà nước

  • Nếu chưa có GCN: Vẫn phải thực hiện hòa giải tại UBND cấp xã.

  • Nếu đã có GCN hoặc đủ giấy tờ pháp lý: Người dân có quyền lựa chọn gửi đơn khiếu nại hành chính hoặc khởi kiện ra tòa, tùy theo tính chất của vụ tranh chấp.


Kết luận

Việc phân cấp giải quyết tranh chấp đất đai về cấp xã từ ngày 1/7/2025 là một bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý đất đai. Người dân sẽ được tiếp cận dịch vụ công một cách dễ dàng hơn, giảm thiểu chi phí và thời gian đi lại.

Tuy nhiên, để quá trình giải quyết tranh chấp được thuận lợi, mỗi cá nhân, hộ gia đình cần chủ động cập nhật và lưu giữ đầy đủ hồ sơ pháp lý liên quan đến đất đai.

Để cập nhật thông tin mới nhất về luật đất đai, thị trường bất động sản và các chính sách liên quan, truy cập: https://bre.vn

Bài viết liên quan

Cập nhật tiến độ xây dựng The Emerald Boulevard mới nhất tháng 12/2025

15/12/2025
Chào bạn, tôi rất vui khi được cập nhật tiến độ xây dựng The Emerald Boulevard mới nhất trong tháng 12/2025 theo các...
Đọc thêm

Bài viết nổi bật

Bài viết mới

0902567191